Motto:
Wszystko jest trucizną i nic nie jest trucizną,
jedynie dawka decyduje o tym.

Paracelsus

Pojęcie homotoksykologii jako nauki o ludzkich truciznach (homotoksynach) powstało od słów: homo (łac.) - człowiek, toxikos (gr.) - trucizna i logos (gr.) - nauka. 

Pochodne pojęcia: 

• homotoksyna - trucizna egzo- lub endogenna, pochodząca odpowiednio z wnętrza organizmu lub spoza niego, ale mogąca zatruwać organizm,

• homotoksykoza - zatrucie organizmu homotoksynami,

• antyhomotoksyk - środek działający przeciwko ludzkim truciznom,

• homotokson - to pozbawiony własności toksycznych produkt reakcji przebiegającej między różnymi homotoksynami lub między homotoksyną a jakimś związkiem, np. produktem przemiany materii.

Twórcą homotoksykologii opartej przede wszystkim na fundamencie homeopatii, ale też posługującej się metodami medycyny akademickiej był niemiecki lekarz i farmaceuta Hans-Heinrich Reckeweg (1905-1985). 

Jako podstawę do zaproponowanej teorii przyjął tezę, że wszelkie substancje będą przejawiać działanie toksyczne na organizm żywy (będą homotoksynami), o ile pojawią się w nim w nadmiernych ilościach. 
Z kolei stosując terapię antyhomotoksyczną, za pomocą prostych i złożonych preparatów homeopatycznych pochodzenia roślinnego, mineralnego lub zwierzęcego, można doprowadzić do wypłukania z organizmu homotoksyn i uruchomienie w nim procesów autoregulacyjnych.

Reckeweg dowiódł, że choroba powstaje pod wpływem trucizn (homotoksyn), które wywołują w różnych tkankach konkretne zmiany - wikariacje prowadząc do wystąpienia określonych objawów chorobowych.
Według niego przejaw choroby to nic innego, jak próba obrony organizmu przed homotoksynami. Jeżeli proces zdrowienia następuje poprzez efektywne uruchomienie przez silny organizm mechanizmów samonaprawczych, to nazywane jest to wikariacją regresywną. Jeśli jednak organizm jest za słaby, aby zapanować nad atakującą trucizną, choroba rozwija się i przechodzi przez kolejne, coraz cięższe, stadia. 

Reckeweg rozróżniał sześć faz choroby, trzy pierwsze, humoralne, odwracalne, kiedy istnieje naturalna tendencja do wyzdrowienia i trzy kolejne, komórkowe, przebiegające z uszkodzeniem wielu układów enzymatycznych. W ostatnich dwóch fazach rokowania są już niepewne.
Jeśli na etapie komórkowym będzie się zbyt ostro tłumić objawy, to eliminacja homotoksyn zostanie przerwana (wikariacja progresywna) i wyzdrowienie będzie niemożliwe. Tłumienie objawów to nic innego, jak wtłaczanie choroby na powrót do wnętrza organizmu. 

Zgodnie z zasadą C. Hehringa (1800-1880) zdrowienie następuje wówczas, kiedy choroba przemieszcza się z wnętrza organizmu na zewnątrz, np. kiedy pojawia się nagle wysypka na skórze i jeżeli przemieszcza się z góry na dół (od głowy w kierunku kończyn dolnych). Objawy przesuwające się w przeciwnym kierunku oznaczają pogłębienie się choroby, co ma miejsce przy tłumieniu jej objawów.


Sześć faz choroby według Reckewega:

1. faza ekskrecji,

2. faza reakcji,
3. faza depozycji,
4. faza impregnacji, 
5. faza degeneracji,
6. faza neoplazji. 

Zaktualizowane pojęcie sześciu faz Reckewega 
(dostosowane do aktualnego stanu wiedzy, ale nie podważające zasady tej teorii)

Obecnie proponuje się podział faz na trzy grupy: humoralną, macierzy (mezenchymalną) i komórkową oraz 6 faz choroby (tak, jak u Reckewega) ale z dwiema zmianami nazwy:

1. faza ekskrecji (wydalanie, usuwanie) to próba usunięcia toksyn z potem, kaszlem, katarem, śluzem, łzami, wymiotami, biegunką, moczem, żółcią i przez wysięk na skórze,
2. faza zapalenia połączona z ostrym wysiękowym stanem zapalnym z typowymi objawami: zaczerwienieniem (rubor), uciepleniem (calor), obrzękiem (tumor), bólem (dolor) oraz z zaburzeniem czynności. 
   
   Ogólnymi objawami zapalenia są: 

• gorączka, 

• leukocytoza w chorobach bakteryjnych,
• leukopenia w wirusowych. 

Miejcowymi objawami zapalenia są: 

• rozszerzenie naczyń i przekrwienie,

• wysięk,
• przemieszczanie się komórek,
• tworzenie się wolnych rodników.

3. faza depozycji (magazynowania) jako następstwo niewydolności mechanizmów dwóch poprzednich faz: zapalenia i wydalania. Homotoksyna gromadzi się w tkankach nie mogąc się samoistnie z niej uwolnić. Klinicznymi objawami są:

• zapalenie wązłów chłonnych, 

• przerost błon śluzowych, migdałków,
• leukocytoza,
• choroba Leśniowskiego-Crohna,
• spleno- i hepatomegalia,
• hyperkeratoza i inne.

Od kolejnej, czwartej fazy procesy autoregulacyjne przestają praktycznie funkcjonować.

4. faza impregnacji substancja toksyczna trwale wiąże się z tkanką powodując zaburzenia w jej funkcjonowaniu. Przykładami są: guzki reumatyczne, guzki dnawe, lipidozy, płuco palacza, hemosyderoza, hemochromatoza i inne.

5. faza degeneracji to nie tylko zaburzenie funkcji komórek, ale też ich morfologii. Postaciami klinicznymi tej fazy są:

• miażdżyca,

• marskość,
• zwłóknienie,
• stwardnienie,
• blizna i bliznowiec,
• rogowiec i inne.

6. faza dedyferencjacji (jako proces) polega na utracie przez komórki swoich funkcji i struktur, pojawieniu się komórek niewyspecjalizowanych i wymykających się spod kontroli organizmu. Komórki nowotworowe bardzo szybko mnożą się ale nie specjalizują (ulegają uwstecznieniu).

Fazy zmian narządowych na przykładzie wątroby 

Samoobrona organizmu przeciw homotoksykom (truciznom) środowiskowym

• Odporność nieswoista, genetyczna, ogólna.

• Odporność swoista, nabyta. Powstaje wskutek wytworzenia swoistych przeciwciał w wyniku kontaktu z określonym szkodliwym czynnikiem, np zarazkiem.
• Posiadanie fizycznych, biochemicznych i immunobiologicznych czynników obrony przed inwazją czynnika szkodliwego do organizmu. Są to odpowiednio: komórki nabłonkowe, śluz wraz z mechanizmem jego ewakuacji, biochemiczno-enzymatyczne mechanizmy regulacyjne komórek i błon komórkowych oraz rozbudowana obrona limfatyczna. W wyłapywaniu i unieszkodliwianiu czynnika inwazyjnego zaangażowane są: śledziona, grasica, rozsiane w ciele człowieka węzły i naczynia chłonne oraz ogromna liczba wysoko-i wielospecjalistycznych limfocytów. 

Podział i przykłady trucizn środowiskowych, z którymi styka się człowiek

Trucizny egzogenne (pochodzenia zewnętrznego) jak metale ciężkie, substancje promieniotwórcze, gazy, (np. tlenek i dwutlenek węgla, tlenki azotu, dwutlenek siarki, ozon), związki organiczne (np dioksyny, barwniki, pestycydy), dym tytoniowy zawierający ewidentnie rakotworcze składniki jak: formaldehyd, benzopiren, anilinę, akroleinę oraz kadm i nikiel »»» więcej. W tej kategorii mieszczą się również trucizny jatrogenne, pochodzące ze stosowanych w nadmiarze leków. Homotoksykozy jatrogenne powstają z powodu niepożądanego, ubocznego działania leków.

Trucizny endogenne powstają wewnątrz organizmu w wypadku, kiedy mechanizmy metaboliczne nie działają właściwie. Powodem mogą być względy genetyczne lub nabyte zaburzenia przemiany meterii.
Do tej grupy należą również toksykozy bakteryjne, grzybicze i pasożytnicze »»» więcej. Czynnikiem toksycznym są endotoksyny tworzące się z rozpadłych ścian komórkowych drobnoustrojów zawierające toksyczne lipopolisacharydy. 
Przykładem bakterii wytwarzających endotoksyny są : Salmonella, Shigella, Escherichia coli, prątki gruźlicy, paciorkowce i meningokoki.

Terapia antyhomotoksyczna i jej główne cele:

• zapobieganie homotoksykozom (profilaktyka), 

• ustalenie fazy, w jakiej znajduje się choroba według sześciu faz Reckewega (określenie stopnia zaawansowania choroby),
• zwalczanie homotoksyn różnymi dostępnymi metodami holistycznego leczenia, przez co uzuskuje się wzmocnienie działania różnych leków (synergizm).

W zależności od ustaleń, w leczeniu homotoksykoz znajdują zastosowanie:

• klasyczne leki homeopatyczne jednoskładnikowe (z uwzględnieniem doboru indywidualnego leku do obrazu choroby). Przygotowuje się je nie tylko z roślin i substancji nieorganicznych, ale również z całych zwierząt, ich tkanek, jadów i wydzielin, również z produktów choroby (nozodów- oczywiście sterylizownych), np.: Tuberculinum (nozod gruźlicy), Medorhhinum (nozod rzeżączki), Luesinum (nozod kiły) i inne,

• leki złożone i kompleksy homeopatyczne »»» więcej,
• akordy potencji - to mieszanka jednego leku zastosowanego w różnych potencjach. Skutkuje to wzmocnieniem oddziaływania na wszystkie struktury i poziomy organizmu oraz nie daje specyficznego dla pojedynczego leku homeopatycznego nasilenia objawów. Stosuje się je zwłaszcza w chorobach przewlekłych dla substytucji (niskie potencje), regulacji (średnie potencje) i informacji (wysokie),
• homakordy - to mieszanka kilku leków homeopatycznych, każdy w różnych akordach potencji,
• potencjonowane organopreparaty przygotowane z tkanek różnych narządów, stosowane w przypadkach, kiedy doszło do uszkodzenia struktury tkanek i narządów.
• nozody pozyskiwane z patologicznie zmienionych tkanek, w tym rak, torbiel, polip, wole, z wydzielin, wydalin, krwi, z hodowli bakterii, z wirusów i grzybów,
• katalizatory i koenzymy stosowane w celu pokierowania procesami regulacyjnymi po wcześniejszym ustaleniu jaki łańcuch przemian lub cykl wymaga regulacji, 
• homeopatyzowane leki alopatyczne. 

Medycyna antyhomotoksyczna to kolejny przykład przyjaznej dla człowieka medycyny holistycznej opartej na naukowych podstawach, która łączy praktykę antyhomotoksyczną z innymi dostępnymi metodami leczniczymi, również alopatycznymi. Wykorzystuje również praktycznie osiągnięcia diagnostyki medycznej i laboratoryjnej.

W naszej praktyce stosujemy również metody tu omówione

Zapraszamy

Więcej informacji zawierają : »»» Oferty - Terapie holistyczne

Autor: Wanda Karpińska mgr farm.
terapeuta naturalnych metod medycyny holistycznej

Listopad 2003

Artykuł oparto na  Homotoksykologii Klinicznej  pod redakcją Franza Schmida, Bożydara Latkowskiego, Bohdana Wasilewskiego, AURELIA-VERLAG BADEN-BADEN, Wyd I  1998 oraz, w mniejszym stopniu, na materiałach  szkoleniowych Sanum Polska.